Wszyscy jesteśmy tylko ludźmi i popełniamy błędy. Jeśli jednak jesteś pracodawcą, a Twój błąd dotyczy bezpieczeństwa i higieny pracy, to może Cię on dużo kosztować. Każdy pracodawca w naszym kraju jest bowiem zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Kary za nieprzestrzeganie zasad BHP mogą bowiem wynieść nawet 30 000 zł. Dlatego bez wątpienia warto wiedzieć, czego należy unikać, i jakie są najczęstsze błędy pracodawców w zakresie BHP.

Rozpoczynanie pracy bez przeszkolenia wstępnego

Niechlubną normą jest dopuszczanie pracowników do pełnienia obowiązków bez wcześniejszego przedstawienia im zasad bezpieczeństwa. Nawet jeśli odbędą oni kurs w tym samym dniu, to jednak wcześniejsze dopuszczenie ich do pracy jest wykroczeniem przeciwko art. 237 3§ 2 Kodeksu Pracy.

Nie jest to jednak jedyna konsekwencja takich zaniedbań. Trzeba bowiem pamiętać, że za wypadki w zakładzie pracy odpowiedzialność ponosi pracodawca. Co to oznacza?

Roszczenie uzupełniające

Jeżeli świadczenia, które pracownik uzyskuje na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r., nie pokrywają w całości kosztów wynikających z doznanego uszczerbku na zdrowiu, to wówczas może on ubiegać się o tzw. świadczenie uzupełniające.

Szkolenie przez nieuprawnione osoby

Błąd ten dotyczy najczęściej instruktażu na stanowisku pracy. Częstą praktyką jest bowiem zlecanie przeszkolenia innym pracownikom, nieposiadającym odpowiednich kwalifikacji zawodowych.

Trzeba również pamiętać, że konieczne jest, aby osoba oddelegowana do tego zadania przeszła szkolenie z zakresu metod instruktażu. Takie szkolenie można znaleźć:  https://platforma.bhp-protex.pl/produkt/szkolenie-bhp-dla-pracodawcow-i-osob-zarzadzajacych-innymi-pracownikami-menedzerow-mistrzow-brygadzistow-liderow/

Brak środków i osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy

Ile razy słyszeliście o sytuacjach, w których ktoś z oczywistą pewnością potrzebował pomocy, ale jej nie otrzymał? To wynika ze zjawiska nazywanego rozproszoną odpowiedzialnością.

Między innymi dlatego właśnie podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie BHP obejmują wyznaczenie pracownika odpowiedzialnego za udzielanie pierwszej pomocy. Dodatkowo osoba ta powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje.

Dodatkowo obowiązkiem pracodawcy jest zapewnić nie tylko higieniczne warunki pracy, ale również i odpowiednie środki do udzielania pomocy.

Wyposażenie apteczek

W polskim prawie nie ma przepisów, które by dokładnie określały, co powinno się znaleźć w apteczkach w zakładzie pracy. Ich zawartość musi bowiem być dostosowana do działalności firmy i związanych z nią zagrożeń, a także do liczby osób przebywających na terenie zakładu. Dlatego też konieczne jest, by każda firma konsultowała się w tej sprawie z odpowiednim lekarzem.

Częstym błędem przy wyposażaniu apteczek jest umieszczanie w nich leków przeciwbólowych, kropli żołądkowych, kropli nasercowych i innych medykamentów. Nie powinno ich tam być!

Brak zapewnienia odpoczynku dobowego

Obecnie w dalszym ciągu wielu pracodawców nie zapewnia swoim pracownikom możliwości nieprzerwanego odpoczynku. Zgodnie z polskim prawem, w skali doby pracowniczej, powinien on wynosić co najmniej 11 godzin.

Należy przy tym pamiętać, że doba pracownicza, to czas 24 godzin, liczony od momentu rozpoczęcia przez niego pracy.

Warunek ten oznacza w praktyce, że — w przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę — osoba zatrudniona w zakładzie może przepracować maksymalnie 5 godzin nadliczbowych dziennie.

Zaniedbanie tego obowiązku może być niezwykle kosztowne. W przypadku jego wykrycia kary wynoszą bowiem — podobnie jak w przypadku innych zaniedbań w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy — od 1 000 do 30 000 zł.

Brak zapewnienia odpoczynku tygodniowego

W dalszym ciągu dużym błędem jest niezapewnianie pracownikom odpowiedniej liczby dni wolnych. W naszym kraju ich liczba wynosi 2. Niejednokrotnie jednak zdarza się, że pracownicy są wzywani na zastępstwa i dyżury, co niekorzystnie wpływa na ich regenerację.

Na dłuższą metę takie postępowanie może się przyczynić do występowania u nich chorób zawodowych, a także do wypalenia zawodowego.

Niepowiadamianie o wypadkach i skutkach chorób zawodowych

Zdarza się często, że pracodawcy zatajają informacje o wypadkach oraz chorobach zawodowych pracowników. Działanie takie nie jest zgodne z polskim prawem.

Pracodawca ma bowiem obowiązek przekazywania takich informacji do instytutu medycyny pracy oraz właściwego państwowego inspektora sanitarnego. Ten drugi organ powinien być powiadomiony również w przypadku samego podejrzenia choroby zawodowej.

Brak higienicznych warunków pracy

Zaniedbanie to nadal jest problemem, między innymi w dużych zakładach pracy i firmach produkcyjnych. Pracownicy wyznaczeni do wykonywania zadań służby bhp w takich miejscach często nie są w stanie nadążyć z zapewnianiem wykonywania obowiązków nakładanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, w tym zaleceń społecznego inspektora pracy.

Ich obowiązki obejmują bowiem nie tylko nadzorowanie warunków pracy w całym zakładzie, lecz również porządku i zachowywania zasad BHP na poszczególnych stanowiskach pracy.

Nieudzielanie informacji

Każdy pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie poinformować pracowników o:

• ryzyku zawodowym występującym na danym stanowisku pracy,
• sposobach ochrony przed zagrożeniami,
• sposobach korzystania ze środków ochrony indywidualnej,
• metodach zapobiegania wypadkom przy pracy,
• sposobach zapobiegania chorobom zawodowym,
• zasadach postępowania w przypadku awarii,
• postępowaniu w przypadku wystąpienia zagrożeń innego rodzaju.

Błędy przy zatrudnianiu pracowników niepełnosprawnych

Zatrudnienie osób niepełnosprawnych wymaga odpowiedniego dostosowania warunków i organizacji pracy. Często jednak zdarzają się uchybienia w tym zakresie. Czego więc należy unikać?

Brak przystosowanych stanowisk pracy

Zapewnienie warunków pracy bezpiecznych dla zdrowia i życia pracowników z niepełnosprawnościami wymaga zainstalowania odpowiednich udogodnień. Nie istnieją jednak jednoznaczne wskazówki dotyczące tego, jak dostosować stanowiska pracy do ich potrzeb.

Rodzaje i stopnie niepełnosprawności mogą być różne, dlatego też warto w tej kwestii skonsultować się z samym pracownikiem. W praktyce oznacza to, że zatrudnianie takich osób nie zawsze wymaga dostosowania stanowisk.

Niedostosowane urządzenia higieniczno-sanitarne

Osoby niepełnosprawne ruchowo mogą mieć fizyczne trudności z wykonywaniem czynności fizjologicznych. Dlatego konieczne jest odpowiednie dostosowanie toalet i innych pomieszczeń tego typu do ich potrzeb.

W praktyce sprowadza się to głównie do wyposażenia ich w odpowiednie udogodnienia, tj. poręcze.

Utrudniony dostęp do pomieszczeń sanitarnych

Zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych wymaga również odpowiedniego dostosowania samego budynku zakładu. Jeżeli bowiem pracują w nich np. osoby poruszające się na wózku inwalidzkim, to wówczas konieczne jest zapewnienie im dostępu do toalety, szczególnie jeśli znajduje się ona na wyższej kondygnacji.

Jakie są konsekwencje zaniedbań w zakresie bhp dla pracodawcy?

Konieczność wypłacenia odszkodowania nie jest jedyną konsekwencją, jaka może spotkać pracodawcę, jeśli dojdzie do wypadku przy pracy, będącego skutkiem jego zaniedbań w dziedzinie BHP. Oprócz tego może on ponosić odpowiedzialność na zasadzie winy lub ryzyka.

Odpowiedzialność na zasadzie winy

Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy do wypadku dojdzie na skutek zamierzonego działania, albo zaniechania. Oznacza to, że może mu zostać postawiony zarzut podjęcia złej decyzji albo zaniedbania obowiązków pracodawcy w zakresie BHP.

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka

Ten rodzaj odpowiedzialności pracodawcy ponoszą w przypadku zdarzeń wynikających z wykorzystywania sił przyrody. Warto pamiętać, że zalicza się do nich również gaz i prąd. Odpowiedzialność ta dotyczy szkód na osobach lub mieniu, wynikających z samego działania przedsiębiorstwa.

Rodzaje kar

Pracodawca, który dopuszcza się zaniedbań w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, może ponieść karę w postaci grzywny lub pozbawienia wolności. Kara pieniężna może mieć wysokość od 1 000 do nawet 30 000 zł.

Natomiast najwyższy wymiar kary pozbawienia wolności to 3 lata. Może on jednak zostać zmniejszony do 1 roku, jeśli sąd stwierdzi, że zaniedbania miały charakter nieumyślny.

Jeśli chcesz mieć pewność, że spełniasz wszystkie obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy…

Wybierz pakiet dokumentacji BHP dla firm, specjalnie przygotowany dla twojej branży.

Życzymy dużo bezpieczeństwa i spokoju:).